Het gebruik van een hoge ISO in fotografie zorgt in veel gevallen voor ruis, waardoor een korrelig effect in je beeld kan ontstaan.  Als beginnend fotograaf twijfelde ik daarom eerst om foto’s te maken met hoge ISO-waarden, een stommiteit waardoor ik veel mooie foto’s niet heb gemaakt.

Maar gelukkig heb ik die fout al gemaakt zodat ik je nu 7 tips kan geven waardoor jij dat niet meer hoeft te doen. In dit artikel leg ik uit waarom je je geen zorgen hoeft te maken over hoge ISO-waarden en waarom je wel gewoon die foto moet maken

1. Liever een foto met hoge ISO dan geen foto

Het is eigenlijk altijd beter om een ​​foto met wat ruis te hebben dan helemaal geen foto. De meeste foto’s die we maken zijn namelijk alleen voor herinneringen. We willen het moment vastleggen zodat we er later op kunnen terugkijken of het kunnen delen via de socials of whatsapp. Kijk maar op je telefoon, meer dan de helft van die foto’s ga je nooit afdrukken.

We printen ze niet altijd uit of plakken ze in een album, het zijn gewoon herinneringen die we willen bewaren. En denk er eens over na, als je naar oude foto’s van je ouders of je jeugd kijkt, vind je het niet erg dat ze zwart-wit of een beetje onscherp zijn, toch? Het is gewoon leuk om er af en toe naar te kijken.

Onderstaande voobeeld toont aan dat een goede foto niet per se een scherpe foto is zonder ruis. Zo won ik in 2018 bij de Zilveren Camera de eerste prijs in de categorie Politiek Enkel met een foto van Thierry Baudet, sippend aan een glas wijn met een sigaret in zijn hand.

De foto was onscherp en had veel ruis omdat ik hem door een raam met een hoge ISO instelling van 2000 had gemaakt, maar van die ruis is niks te zien. Je begrijpt dat ik toch blij ben dat ik die foto heb gemaakt.

2. Ruis is meer zichtbaar op een beeldscherm dan op papier.

Ruis van hoge ISO is meer zichtbaar op een beeldscherm dan op papier wanneer je een foto afdrukt. Beoordeel een foto op wat er op staat en zoom dus niet in op 100% om te checken of je dan ruis ziet, want dat is geen goede reden om hem niet af te drukken.

Onderstaande foto van een man ik Garbage City in Cairo heeft op 100% zoom zeker ruis, maar als je er zo naar kijkt zie je er niks van.

 3. Ruis zie je bijna niet op instagram of als je een foto klein afdrukt.

Als je een foto maakt met een hoge ISO-waarde van 2500 ISO of hoger, zal je hoogstwaarschijnlijk wat ruis zien. Maar als je die foto bij een professional, zoals Fotolab Kiekie, laat afdrukken in een klein formaat van 10 x 15 cm of 20 x 25 cm, merk je niks van die ruis.

Probeer het eens door een foto met ruis in verschillende formaten te bestellen en kijk wanneer de ruis je te veel wordt. Misschien vind je zelfs dat de grootste maat toch niet zo erg is!

 4. Maak je foto zwart wit voor dat nostalgische effect

Kijk, soms kan ruis in een foto ook een voordeel hebben en deel uitmaken van de sfeer! En als je een foto met een hoge ISO-waarde hebt gemaakt, kun je deze zwart-wit maken om de foto dat ouderwetse cameragevoel te geven. Hoe cool is dat?!

5. Ruis zie je ook niet op een grote afdruk zolang je niet met een microscoop naar je foto gaat kijken

Nu denk je waarschijnlijk: “Hé Freek, die ruis zie je echt wel als je een foto groot afdrukt!” Nouja, als een foto afdrukt op een formaat van 70 x 100 cm, zal je inderdaad ruis zien, als je er bovenop gaat staan. Maar wanneer doe je dat nou?

Net zoals je in het Rijksmuseum niet vlakbij de Nachtwacht gaat staan om te kijken hoe de schilder zijn kwast heeft gebruikt, doe je dat ook niet bij een grote foto. Beide bekijk je over het algemeen van een afstandje en dan zie je niet hoe het beeld is opgebouwd.

Heb je advertenties op bilboards wel eens van dichtbij bekeken? Zou je eens moeten doen. Dan zie je meteen dat de afbeelding niet eens zo scherp is en uit stippen bestaat. Maar als je voorbijrijdt, merk je daar niks van. O, en wist je dat het materiaal waarop de foto is afgedrukt van invloed is op de hoeveelheid ruis die je ziet? Als je een foto op canvas of hout afdrukt, zie je minder ruis vanwege de textuur van het materiaal.

 6. De techniek wordt steeds beter

Heb je gezien hoeveel beter de technologie wordt? Ik keek laatst een foto terug van mijn eerste Canon 5D. Op ISO 2000 (toen een extreem hoge ISO-waarde) viel de hele foto uit elkaar van ellende.

Nu werk ik al een aantal jaar met een Sony A1 en maak ik in noodgevallen foto’s op ISO 25600 en ziet het er nog beter uit. Daarnaast is ook de reisreductie in software als Photoshop steeds beter geworden, waardoor je in je nabewerking ook steeds meer kan. En daarmee kom ik op mijn laatste punt.

7. Gebruik software zoals Photoshop of Lightroom om ruis te reduceren

Als je veel ruis in je foto hebt door hoge ISO, kan je dat reduceren in Photoshop, Lightroom of een ander bewerkingsprogramma. In het tabje “detail” kan je de ruis verminderen. In dit geval raad ik je wel aan om helemaal op 100% in te zoomen zodat je niet te veel ruisonderdrukking toepast, want dat gaat ten kosten van je scherpte.