Als je het beste uit je camera wilt halen is het belangrijk dat je de verschillende camera standen op je camera goed beheerst. Of je nu een beginner of een gevorderde amateur bent, het is cruciaal om te begrijpen wat elke cameramodus doet en wanneer je deze in verschillende lichtsituaties moet gebruiken.

Camera standen uitgelegd

Camera standen zijn in eenvoudige bewoordingen gewoon manieren voor fotografen om de instellingen van de belichting te regelen, zoals sluitertijd, diafragma en ISO. Sommige modi automatiseren de camera-belichting volledig, terwijl andere je in staat stellen om sommige of alle van deze belichtingsinstellingen handmatig te regelen.

Vroeger bestond zo’n knop niet en moest je alles handmatig instellen. Fotografen moesten het diafragma instellen, de sluitertijd bepalen en het juiste type film voor hun camera kiezen. Tegenwoordig hebben de meeste digitale camera’s verschillende soorten cameramodi die kunnen worden gebruikt in verschillende situaties.

Welke camera standen zijn er? Hieronder zijn de vier belangrijkste cameramodi die op de meeste digitale camera’s van vandaag te vinden zijn:

– Programma (P)
– Sluitertijdvoorkeur (Tv) of (S)
– Diafragmavoorkeur (Av) of (A)
– Manual (M)

Wat is de Programma stand?

In Programma modus selecteert de camera automatisch het diafragma en de sluitertijd voor je, op basis van de hoeveelheid licht dat op je sensor valt. Dit is de modus die je wilt gebruiken voor point-and-shoot momenten wanneer je snel een foto wilt maken.

De camera zal proberen het diafragma en de sluitertijd in evenwicht te brengen, deze verhogen en verlagen op basis van de intensiteit van het licht.

– Als je de camera naar een helder gebied richt, wordt het diafragma automatisch verhoogd naar een hoger getal, terwijl de sluitertijd redelijk snel blijft.

– Als je de camera naar een donker gebied richt, wordt het diafragma verlaagd naar een lager getal om een redelijk snelle sluitertijd te behouden.

– Als er niet genoeg licht is, blijft het diafragma van de lens op het laagste getal (maximaal diafragma), terwijl de sluitertijd blijft afnemen totdat een juiste belichting is bereikt.

Voordeel

Het voordeel van deze camera stand is dat je je helemaal kan focussen op je compositie, de camera doet de rest.

Nadeel

Het nadeel is dat je op deze manier niet veel controle heb over de belichting, maar wel een beetje…

Mini hack

Er is echter een manier om de door de camera bedachte sluitertijd en diafragma te overschrijven door aan de draaiwiel van je camera te draaien. Draai je naar rechts, dan verkort je de sluitertijd, draai je naar links, dan wordt de sluitertijd langer.

Wat is Tv of S stand?

In de camera stand Sluitertijdvoorkeur stel je handmatig de sluitertijd van de camera in en selecteert de camera automatisch het juiste diafragma voor je op basis van de hoeveelheid licht dat op de sensor valt.

Voordeel

Deze modus is ideaal voor het bevriezen van beweging of het opzettelijk creëren van bewegingsonscherpte. Er is alleen geen controle over je diafragma omdat je de camera de scherptediepte laat kiezen.

Nadeel

Een nadeel van de camera stand Sluitertijdvoorkeur is dat er een risico bestaat op een overbelichte of onderbelichte foto. Waarom? Omdat als de hoeveelheid licht niet voldoende is en je de sluitertijd op een hoog getal instelt, je belichting beperkt zal zijn tot het diafragma van je lens.

Bijvoorbeeld, als het maximale diafragma van je lens f4.0 is, zal de camera niet in staat zijn om een lager diafragma dan f4.0 te gebruiken en zal je nog steeds fotograferen op de sluitertijd die je handmatig hebt ingesteld. Het resultaat zal een onderbelichte afbeelding zijn. Tegelijkertijd, als je een zeer langzame sluitertijd gebruikt als er veel licht is, zal de foto overbelicht zijn.

Wat is de A of Av stand?

Bij de camera stand Diafragmavoorkeur stel je handmatig het diafragma van de lens in, terwijl de camera automatisch de juiste sluitertijd kiest. Je kan het diafragma van de lens verhogen of verlagen en de camera doet de berekening van de sluitertijd.

Voordeel

Er is bijna geen risico op een overbelichte of onderbelichte foto omdat de sluitertijd 30 seconden kan zijn, maar ook 1/4000e of 1/8000e van een seconde (afhankelijk van de camera), wat meer dan voldoende is voor de meeste lichtsituaties.

Nadeel

Let bij de camera stand Diafragmavoorkeur goed op dat je camera niet een hele langzame sluitertijd gebruikt bij weinig licht. In dat geval heb je zonder dat je het doorhebt een bewogen foto.

Manual stand

Zoals de naam al aangeeft, geeft de handmatige modus of manual mode je volledige controle over diafragma en sluitertijd. In deze camera stand kun je zowel het diafragma als de sluitertijd handmatig instellen zoals je zelf wilt. De de camera laat je de belichting van de foto volledig zelf doen.

Voordeel

Deze modus kan je het beste gebruiken in situaties waarin de camera moeite heeft een foto goed te belichten. Denk bijvoorbeeld aan een scène met een heel licht en een heel donker deel. De camera kan de belichting dan moeilijk bepalen wat resulteert in overbelichten of onderbelichten. In zulke gevallen kan je je camera op handmatige modus instellen, zelf de hoeveelheid licht beoordelen en de belichting bepalen met je eigen instellingen.

Nadeel

Het nadeel is dat je wel goed moet weten wat je doet. Als je net begint met fotograferen kunnen alle keuzes in de manual stand overweldigend zijn.

En ISO dan?

En hoe zit het dan met ISO? In de meeste DSLR-camera’s verandert ISO niet automatisch in de bovenstaande cameramodi, dus moet je het handmatig instellen. Maar als je een “Auto ISO” functie in je camera hebt, kun je deze gebruiken en vervolgens de maximale ISO instellen op bijvoorbeeld ISO 2000 of 2500 en je minimale sluitertijd op iets als 1/200e van een seconde. Zit er te veel ruis in je foto, zet dan de maximale ISO wat lager. Als je geen “Auto ISO” functie hebt, stel je je ISO in op het laagste ISO-nummer en verhoog je je ISO als je foto te donker is.

Andere modi

Er zijn nog veel meer camera standen beschikbaar op instap- en semiprofessionele camera’s. Functies als “Portret”, “Landschap”, “Macro”, “Sport” en “Nacht”, afhankelijk van de camera (professionele camera’s hebben deze modi niet). Deze zou ik nooit gebruiken omdat het een combinatie is van een van bovenstaande modi. Daarnaast hebben verschillende camera’s verschillende aangepaste modi en moet je opnieuw alles leren als je een nieuwe camera koopt. Dus stop met het gebruik van al deze aangepaste modi en leer de vier belangrijkste cameramodi die in dit artikel worden uitgelegd.

Als je vragen of feedback hebt, deel deze dan in de opmerkingen hieronder. Veel plezier met fotograferen!